Pater Kerssemakers
1896-1943 (overleed op 46-jarige leeftijd)
Wat is het je waard?
Erfgoedproject voor groep 7 en 8 PO & onderbouw VO over morele dilemma’s in de Tweede Wereldoorlog en nu.
Lesmateriaal over morele dilemma's in de Tweede Wereldoorlog en nu
In oorlogstijd kan een keuze grote gevolgen hebben. Het afwegen van dilemma’s staat centraal in het erfgoedproject Wat is het je waard?
In dit lesmateriaal worden waargebeurde Oosterhoutse historische gebeurtenissen uit de Tweede Wereldoorlog dichtbij gehaald. De leerlingen onderzoeken de keuzes die mensen maakten tijdens de oorlog en stellen zich voor hoe zij gehandeld zouden hebben in die tijd. Daarnaast bespreken zij hoe wij daar nu naar kijken. Wie zo’n keuze moet maken, spreekt zich uit over wat hij of zij belangrijk vindt; welke waarde het zwaarst telt.
Download de docentenhandleidingAchtergrondinformatie les 1:
Het tweede dilemma
Jan Huijbregts
1921-1943 (overleed op 22-jarige leeftijd)
Film Vluchten door voor- of achterdeur
Struikelsteen Sint Paulusadbij
In de stoep voor de Sint Paulusabdij aan de Hoogstraat 80 in Oosterhout vind je een struikelsteen. Oorspronkelijk heten ze ‘Stolpersteine’ (stolpern betekent struikelen in het Duits). Een idee en uitvoering van de Duitse kunstenaar Gunter Demnig.
Kubusvormige betonnen stenen met een messing bovenplaat met daarin de tekst gegraveerd. De stenen worden geplaatst in het stoep voor de huizen waaruit de Joden, Sinti, verzetsstrijders, Roma, politieke gevangenen zijn verdreven en vermoord. De meesten hebben geen graf maar op deze manier hebben ze een naam en daardoor blijven zij in herinnering bestaan. Door te struikelen, maak je symbolisch een buiging voor deze oorlogsslachtoffers.
Heemkundekring de Heerlijkheid Oosterhout heeft ervoor gezorgd dat er drie struikelstenen in Oosterhout zijn geplaatst, waaronder één voor Pater Kerssemakers.
Boek Pater Kerssemakers
In 2013 bracht Heemkundekring De Heerlijkheid Oosterhout in samenwerking met de Paters Benedictijnen een boek uit over Pater Kerssemakers. Het boek beschrijft het verhaal over het verzet tegen de Duitsers door Pater Kerssemakers en een aantal jonge mannen uit Oosterhout en Breda. Door een toeval werd de verzetsgroep in 1942 door de Duitse Sicherheitsdienst opgepakt. Pater Kerssemakers en Jan Huijbregts kregen de doodstraf. De rest moest onder zware omstandigheden dwangarbeid in Duitsland verrichten. Een aantal van hen zijn deze ontberingen nooit te boven gekomen.
Boek Pater Kerssemakers, monnik en verzetsstrijder: te koop bij Heemkundekring De Heerlijkheid en te leen bij Bibliotheek Theek 5 .
Tweede Wereldoorlog in Oosterhout
Film Kilometer van de vrijheid
Bert Huijben was 9 jaar toen de oorlog uitbrak. Hij vertelt hoe hij die periode beleefd heeft.
Bekijk de film.
Wandelroute Kilometer van de vrijheid
Korte wandelroute in het teken van de Tweede Wereldoorlog in Oosterhout die je door middel van de app izi.TRAVEL kunt lopen.
Startpunt: Sint Jansbasiliek | Eindpunt: Antoniuskerk | Afstand: 870 meter
Download de gratis izi.TRAVEL-app I Google Play I App Store
Schuilkelder
Sint Vincentiusstraat 105, Oosterhout
In de tuin van de vroegere Pastorie van de Antoniuskerk bevindt zich een schuilkelder uit de Tweede Wereldoorlog. Bezoek is op afspraak mogelijk. Neem (ruim van tevoren) contact op via inlichtingen@schuilkelder.info. Doordat de schuilkelder klein is mogen er maar een beperkt aantal mensen tegelijk naar binnen, de andere kinderen kunnen in een speciale ruimte wachten waar een film wordt vertoond.
Pools militair ereveld en Oorlogsmonument uit 1941
Begraafplaats Leijsenakkers, Veerseweg 42, Oosterhout
Laatste rustplaats voor 30 Poolse militairen die aan het einde van de Tweede Wereldoorlog in de omgeving van Oosterhout sneuvelden in de strijd voor onze vrijheid. Zij maakten deel uit van de 1e Poolse pantserdivisie onder commando van generaal Stanislaw Maczek. Monument ter nagedachtenis aan drie Oosterhoutse militairen die sneuvelden tijdens de Tweede Wereldoorlog.
Monumenten in Oosterhout
Oorlogsmonument
Slotpark Oost, Slotlaan, Oosterhout
Het oorlogsmonument in Oosterhout is een monument ter nagedachtenis aan de slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog. Het monument werd gemaakt door beeldhouwer Jacques van Poppel. Het gedenkteken werd in 1955 in het Slotpark onthuld. In 1994 is het monument uitgebreid. Op een lage halfronde marmeren muur tegenover het beeld zijn de namen te lezen van 159 Oosterhoutse oorlogsslachtoffers en militairen die vielen op Oosterhouts grondgebied.
Poolse gedenkstenen
Markkanaal - Bergsebaan, Den Hout & Korenbocht, Oosterhout
Deze granietstenen werden opgericht ter herdenking van de strijd om het Markkanaal. Poolse militairen onder leiding van Maczek vochten hier op 2 en 3 november 1944 met de Duitsers in een poging het kanaal over te steken. Bij de Bergsebaan kwamen daarbij negentien Polen om het leven. Hier is, naast de gedenksteen ook een luisterplek van de Liberation Route Europe. Bij de Marksluis in Oosterhout verliep de oversteek niet voorspoedig. Pas na een dag van harde strijd, met veel verliezen voor beide partijen, was het voor de Engelse 240 Field Company Royal Engineers mogelijk een Bailey-brug te bouwen. Deze actie kostte aan dertig Polen en honderd Duitse soldaten het leven.
Monument vliegtuigcrash
Weststadweg - fietspad, Oosterhout
Aan het fietspad op de Weststadweg staat een monument wat de locatie markeert van een vliegtuigcrash uit 1944. Hierbij verloor een Amerikaanse vliegenier het leven. Het monument is een initiatief van werkgroep Luchtoorlog Oosterhout 1940-1945 en werd gemaakt door Joep Struyk, Piet Joosen en Erik Douwerse. Het monument werd in 2014 onthuld door de nabestaanden van majoor Thornton.
Interessante links
Liberation Route Europe
Met honderden plekken en verhalen in negen verschillende Europese landen, verbindt de route de belangrijkste regio's langs de dezelfde route van de geallieerden in 1943-1945. Om de beleving langs de Liberation Route Europe compleet te maken, heeft LRE Foundation zogenaamde ‘audiospots’ gecreëerd. Op elke plek lees en luister je naar een aangrijpend verhaal. Op deze manier kun je leren wat er in 1944 en 1945 op een specifieke locatie is gebeurd. In Den Hout zijn twee audiospots en in Dorst één.
Oosterhoutse tijdmachine
De Oosterhoutse Tijdmachine bevat een schat aan informatie over de geschiedenis van de gemeente. Zoeken in deze digitale tijdlijn is heel gemakkelijk. Je kunt zoeken op de tien tijdvakken, zoals die ook op de scholen voor basis- en voortgezet onderwijs worden gebruikt, maar ook op het thema Wereldoorlog II. Tevens kun je een jaartal of trefwoord intypen.
Interessante musea in Brabant over WO II
Maczek Memorial Breda
In dit museum wordt vertelt over de bevrijding van Breda in 1944 en de strijd die de Polen hiervoor hebben gevoerd.
Museum Bevrijdende Vleugels Best
Bevrijdende Vleugels vertelt het heftige verhaal van – onder meer - de bevrijding van Zuid-Nederland aan het einde van de Tweede Wereldoorlog. In de verschillende hallen worden de bezetting, de onderdrukking en de uiteindelijke bevrijding, uitvoerig belicht.
Nationaal Monument Kamp Vught
Een bezoek aan Nationaal Monument Kamp Vught is een ervaring die je niet gauw zult vergeten. Je wordt geraakt, geïnspireerd en aan het denken gezet. Want de verhalen, die blijven.
Oorlogsmuseum Overloon
Oorlog hoort in een museum. Dat is het motto van het Oorlogsmuseum. Er is aandacht voor het verzet, maar ook voor de vervolging. Ten slotte wordt er natuurlijk ook aandacht besteed aan de bevrijding, met speciale aandacht voor de Slag bij Overloon.